Co-creatie en docent-studentpartnerschap
Om onderwijs beter aan te laten sluiten bij het niveau en de behoeften van studenten is er steeds meer aandacht voor de rol van studenten tijdens het onderwijsontwerpproces. Via docent-student partnerschap en door middel van co-creatie kunnen onderwijsactiviteiten, cursussen en curricula samen ontwikkeld worden. Wat co-creatie is, wat het oplevert en wat belangrijke aandachtspunten zijn, lees je hier. Een uitgebreide publicatie is verschenen in OnderwijsInnovatie (december 2018).
Wat is co-creatie?
Figuur 1. Mate van betrokkenheid van studenten tijdens co-creatie.
Onder co-creatie verstaan we hier het partnerschap tussen studenten en docenten, waarin studenten nadenken over en meewerken aan het (her)ontwerpproces van onderwijs. Zo’n samenwerkingsverband voor het co-creëren van onderwijs kan plaatsvinden binnen een Course Design Team (CDT) (Bovill, Cook-Sather & Felten, 2011). Een CDT kan uit één docent, een klein groepje studenten en eventueel een onderwijskundig medewerker bestaan (e.g. Delpish et al., 2010; Mihans, Long, & Felten, 2008).
Wat levert co-creatie op?
- Het onderwijsontwerp sluit beter aan bij het niveau en de belevingswereld van studenten;
- Docenten en studenten krijgen een andere kijk – en beter begrip van – onderwijs en leren. Docenten krijgen beter begrip van hun verwachtingen ten aanzien van het leren, maar ook van de eigen onderliggende onderwijskundige overtuigingen (Bovill et al., 2011). Studenten leren op een dieper niveau door het onderwijs te analyseren en zij zich bewust worden van het onderwijs op meta-cognitief niveau (Bain & Zimmerman, 2009). Ook dragen deze activiteiten bij aan het eigenaarschap van studenten (Cook-Sather, 2011).
- Studenten worden meer betrokken door het actief meedenken over het onderwijs en het samenwerken met docenten. Het proces draagt ook bij aan de academische ontwikkeling van studenten (Bovill & Felten, 2016).
- De relatie tussen docenten en studenten verandert. Beiden zien – als gevolg van co-creatie – het onderwijs en zichzelf anders (Bovill et al., 2011), wat kan leiden tot een meer gezamenlijk leerproces (Hutchings & Huber, 2010).
Belangrijke aandachtspunten
Voor succesvolle co-creatie zijn verschillende aandachtspunten van belang. Deze punten kunnen in drie overlappende categorieën ingedeeld worden: weerstand tegen co-creatie, navigeren tussen de institutionele structuren, praktijken en normen, en een inclusieve benadering bewerkstelligen (Bovill et al., 2016) en worden hieronder besproken.
In veel gevallen lijkt een aanpak via co-creatie tegendraads te zijn en vraagt het een heel nieuwe manier van handelen van de betrokkenen. Kleine stappen nemen in dit proces, dus beginnen met een onderdeel binnen een cursus in plaats van met een heel curriculum, lijkt een mogelijke manier om de drempel te verlagen. Flexibiliteit en aandacht voor het verschuiven van bestaande ideeën over hoe het onderwijs en de organisatie in elkaar zitten, zijn hierbij van belang.
Tot slot
Studenten betrekken als actieve partners tijdens het ontwerpen van onderwijs brengt positieve uitkomsten met zich mee – mits het proces goed wordt ingericht. Docenten én studenten dienen zich bewust te zijn van mogelijke weerstand, af te wijken van de bestaande institutionele structuren, praktijken en normen, en rekening te houden met inclusiviteit. Daarnaast is het belangrijk de waarden van Healey et al. (2014), zoals hieronder weergegeven, in acht te nemen om zo de innovatieve vorm van onderwijsontwerp goed te laten verlopen en de voordelen ervan te ervaren.
Lijst van te hanteren waarden tijdens het co-creatie proces (Healey et al., 2014)
| 1 | Authenticity | all parties have a meaningful rationale for investing in partnership, and are honest about what they can contribute and the parameters of partnership. |
| 2 | Inclusivity | partnership embraces the different talents, perspectives and experiences that all parties bring, and there are no barriers (structural or cultural) that prevent potential partners getting involved. |
| 3 | Reciprocity | all parties have an interest in, and stand to benefit from, working and/or learning in partnership. |
| 4 | Empowerment | power is distributed appropriately, and all parties are encouraged to constructively challenge ways of working and learning that may reinforce existing inequalities. |
| 5 | Trust | all parties take time to get to know each other, engage in open and honest dialogue and are confident they will be treated with respect and fairness. |
| 6 | Challenge | all parties are encouraged to constructively critique and challenge practices, structures and approaches that undermine partnership, and are enabled to take risks to develop new ways of working and learning. |
| 7 | Community | all parties feel a sense of belonging and are valued fully for the unique contribution they make. |
| 8 | Responsibility | all parties share collective responsibility for the aims of the partnership, and individual responsibility for the contribution they make. |
You are free to share and adapt, if you give appropriate credit and use it non-commercially. More on Creative Commons